Các em từ thế hệ này qua thế hệ khác đều hỏi cô có tips gì học các skills không. Lần này cô trả lời for all là các em cứ lục trong fanpage, trong note của cô là ra. Bài này chỉ là 1 phần thôi nhé, các tips khác đều có trong fanpage và website, và fanpage và website thì giờ cực kỳ well-organized. Chúc các em học tốt nhé ^^.
Mình thấy có lẽ cái các bạn tò mò nhất là làm thế nào để đạt đến 8.5 speaking?^^. Cách học của mình là 95% là tự học, bạn nào thích tự mày mò như mình (và tiếc tiền đi học thêm nữa) thì thử coi xem áp dụng đc gì không nhé.
Speaking
Mình thấy 1 số bạn đã thắc mắc như sau (giống như mình ngày ấy):
Học 2 quyển của Mat Clark và Allen thì có nên học thuộc mẫu câu hay không? Câu trả lời của mình là: Tùy theo trình độ của bạn. Mình recommend các bạn học theo cách mình khi bạn đã có nền tảng tiếng Anh vững chắc nhé. Khi mình mới học, mặc dù 2 kỹ năng lis + read của mình đã khá tốt rồi, mình cũng chưa biết gì về speaking hết. Mình đã nghĩ theo cách sách nói: dùng các từ nối, phrases cho sẵn sẽ giúp từ cần nói của mình ngắn đi => học ít hơn, nói lại trôi chảy hơn, dễ được điểm cao hơn. Và mình đã cố gắng nhồi nhét suốt cả 1 tuần, nhưng vấn đề là không phải lúc nào câu hỏi cũng ra cái form đó, và khi mình gặp dạng khác tự dưng bị “tắc từ”. Hơn nữa, dù là vào đúng form, khi mình trả lời các câu hỏi khác nhau, mình ghi âm lại và nhận thấy rằng mình không chỉ nói giống nhau ở các từ học thuộc , mà hình như là cách trả lời của mình nó cũng cứ same same nhau ( dù chủ đề khác nhau). Tự chấm điểm mình thấy rất tệ. Thế nên mình… chẳng học gì hết. Và thực sự là khi đi thi mặc dù khi học mình đã cố học mấy từ đơn giản như Moreover, therefore, hence, và 1 số câu loằng ngoằng hơn như: I would start off by answering the first point….thế cơ mà lúc nói mình quên sạch bách, không dùng 1 từ nào hết, kể cả moreover luôn. Lúc bước khỏi phòng thi mình lo lắm, vì mình thiếu connector hoành tráng mà. Nhưng bây giờ mình nghĩ lại thì mình thấy thế này: Các bạn có hay xem phim và chương trình bằng tiếng anh không? nếu chú ý các bạn sẽ thấy nối câu của họ cũng rất đơn giản thôi. Có mấy khi mình thấy họ nói I would start off by answering the first point…. đâu (hoặc có thể mình nghe còn quá ít). Hơn nữa, các bạn đi thi phần đa là học thuộc mẫu câu mà nói, thế mình cũng vậy thì làm sao gây ấn tượng được? ^^.Quan trọng là bạn có logic trong câu nói, chứ không hẳn cứ connector hay phrase hoành tráng là điểm cao nhé.
Tầm quan trọng của pronunciation
Theo như thang điểm ielts, thì pronun là 1 trong 4 tiêu chí chấm điểm. Khi mình nói trên lớp, các bạn và thầy cô cũng thường khen mình nói hay. Nhưng khi mình ghi âm lại, và khi mình nghe người khác nói, thực sự là mình thấy nhiều bạn phát âm còn hay hơn mình nhiều. Và mình cũng không phát âm chuẩn đến /s/ hay /z/ khi đuôi là s hay đánh trọng âm chuẩn trong từng từ. Ngày xưa mình đi học thì mình không được dạy cái gì hết nên có thể coi là mất gốc ( những bạn tầm tuổi mình trở lên thì rất hay bị thế này). Vậy câu mình muốn đưa ra là: Phát âm cực chuẩn có quan trọng đến thế không? bạn nên dành bao nhiêu thời gian để học phát âm? Cái phát âm là gốc, cho nên nếu ai học được cực chuẩn thì tốt. Nhưng, theo mình, kỳ thi ielts không chỉ đơn giản là kỳ thi về phát âm, nên các bạn có thể dừng ở mức vừa phải là cũng được rồi. Đừng lãng phí quá nhiều thời gian vào tập phát âm, mà hãy chia đều thời gian cho những việc khác sẽ giúp điểm bạn cao hơn.
Đi club, skype hay là tự học? Giáo viên nào dạy speaking tốt? Nên theo học trung tâm nào đây nhỉ?
Mình rất hay gặp các câu hỏi như thế này. Mình nghĩ học kiểu gì cũng tùy từng người với tùy từng cách học khác nhau. Ngày xưa mình ôn thi, thì mình 100% là tự học hết. Trước đây mình cũng thử bon chen hết hanoikids, rồi ra bờ hồ, thậm chí đi tour miễn phí cho khách tây ở sân ga tới tận 10h30 tối mịt mù, cũng tham gia cả club SeaMap và 1 vài club nữa, và cũng có bon chen mua tai nghe về nói chuyện với tây qua Yahoo ( nói nhiều tới phát hợp nhau luôn ý T_T )…nhưng điều mình rút ra là: Nhà mình xa, sức lại yếu nên đi lại …mệt lắm. Club cũng rất hay, cơ mà người ta có học ielts đâu, đi cũng xa xôi, tới nơi không phải ai nói cũng tốt hết. Học yahoo/skype được thì ít cơ mà 888 thì nhiều, gặp ai hợp gu thì nói chuyện tới mệt hết cả người, cũng học không vào. Hơn nữa, thời của mình cách đây vài năm thì mạng lỗi suốt, nói thì ậm ừ ba bốn câu lại lỗi mạng chẳng nghe đc gì, chán vô cùng. Đi học trung tâm thì mình thấy giáo viên dạy mình phần đa là dạy viết, chứ speaking thì hầu như không có. Vậy nên mình quyết định tự học. Nói vậy thôi, nhưng nếu các bạn có kế hoạch cụ thể thì các cách kia cũng khả thi lắm, đặc biệt học qua skype.
Nhưng giờ quan trọng là tự học như thế nào đây?
Theo ý kiến của mình, người ta yêu cầu gì thì các bạn hãy làm cái đó. Mình nhớ sơ sơ ielts speaking thì có 4 tiêu chí: grammar, word, pronunciation, và connector. Vậy hãy làm đúng các tiêu chí đó thôi. Còn cách học thế nào thì mình chắc chắn hội nói rất rất nhiều rồi connectors và words thì cứ Mat Clark và Allen
Học sách gì bây giờ nhỉ?
Mình chỉ có học 2 cuốn của Mat Clark và Allen thôi. 1 cuốn thì có bài nói viết hẳn ra và để mình học ý, học từ, cơ mà ý của họ khác ý của mình nên mình đọc xong (vài lần luôn) mà vẫn quên sạch bách. Từ thì cũng có nhiều từ hay, nhưng về cơ bản là họ chọn từ để viết theo bài của họ, còn mình lại không thể tùy tiện áp dụng 1 từ vào bài của mình (chủ đề khác). Nên lời khuyên của mình là lọc từ để học nhé.Phải chắc về nghĩa, cách dùng từ, văn cảnh dùng từ thì hãy dùng, dùng mà sai là phản tác dụng đấy. Còn cuốn kia thì đưa ra nhiều cấu trúc câu, nhiều topic. Bạn nào vận dụng được 1 cách tự nhiên thì sẽ hiệu quả, đừng học máy móc, bài nào cũng chém có 1 câu mở đầu như nhau là trừ điểm nặng đấy. Vì có đến 3 part, dạng câu hỏi lặp lại rất nhiều, bạn mà cứ khư khư 1 câu thì kiểu gì cũng bị lặp và nghe biết ngay học thuộc rồi.
Tuy chia sẻ chưa được nhiều nhưng hi vọng những gì mình viết ra sẽ giúp được các bạn đôi phần.
Chúc các bạn thành công nhé,
Trần Tố Linh
Giảng viên IELTS quận Bình Thạnh