Khi thi IELTS Speaking là điểm yếu của nhiều thí sinh Việt Nam, vì thế phần thi này thường kéo điểm Overall của các bạn xuống. Chính vì lí do đó ngoài luyện tập thật nhiều cho phần thi này, các bạn cần có nhiều tips cho bài nói IELTS để phần thi của mình được trọn vẹn và được đánh giá cao hơn nhé. Nói chuyện tiếng Việt đôi khi bạn cũng mắc một vài lỗi, vậy giao tiếp bằng ngôn ngữ khác là không hề đơn giản. Đặc biệt, khi bạn tham gia kỳ thi IELTS, trò chuyện với giám khảo (“examiner” thường là người bản ngữ như Mỹ, Anh) bạn cần phải luyện tập thường xuyên ở nhà để tránh những lỗi hay gặp. Chính vì thếtrong bài viết này, cô xin chia sẻ các lỗi thường gặp trong IELTS Speaking để các bạn có sự chuẩn bị thật tốt trước khi quyết định đăng ký cho kì thi IELTS chính thức của mình nhé.
Sử dụng cấu trúc ngữ pháp phức tạp
Trong Writing, ngữ pháp được coi là trọng tâm. Nếu bạn sử dụng càng nhiều các cấu trúc phức tạp như đảo ngữ,…bạn càng được điểm cao. Ngược lại, bạn nên sử dụng các cấu trúc câu đơn giản trong giao tiếp. Nếu bạn cố gắng sử dụng các câu quá dài, phức tạp sẽ hay nói sai cấu trúc câu và câu trả lời trở nên không trôi chảy. Ngoại trừ trong trường hợp bạn chắc chắn nắm vững các cấu trúc phức tạp một cách nhuần nhuyễn thì hãy sử dụng. Vậy, các bạn nên làm gì với lỗi này?
Sử dụng câu đơn giản đầy đủ chủ ngữ, vị ngữ, tân ngữ.
Để tạo ra các cấu trúc phức tạp, chỉ cần dùng các từ nối “and, but, however,…” để nối các cấu trúc đơn giản
Dùng thêm mệnh đề quan hệ “who, that, which…”, mệnh đề “If”
Lạc đề
Lỗi này cực kỳ nguy hiểm bởi vì điều này thể hiện bạn không hiểu câu hỏi và coi như bạn đã mất điểm câu đó rồi. Vì vậy, nếu không hiểu câu hỏi hoặc nghe chưa rõ, hãy hỏi lại một cách lịch sự kèm theo một nụ cười nhé. Ngoài ra nếu bạn nói nhiều mà không đi vào trọng tâm cũng sẽ không ghi được điểm từ giám khảo. Ví dụ câu dẫn dắt quá dài nhưng phần nội dung chính không có gì đáng chú ý sẽ khiến giám khảo mất hứng thú. Các mẹo sau sẽ giúp bạn tránh lỗi này nhé:
- Thứ nhất, bạn phải hiểu câu hỏi để tránh trả lời lạc đề.
- Thứ hai, bạn phải thật ý thức mình đang trả lời những nội dung có đúng trọng tâm câu hỏi hay ko chứ ko cố gắng trả lời dài, lan man. Hãy sử dụng các cụm từ dẫn dắt, nối câu để câu trả lời súc tích. Để thêm điểm, bạn nên lấy ví dụ minh họa câu trả lời của mình.
Thì của động từ
Đây cũng là một trong các lỗi các bạn thường gặp. Lỗi này thường là do bạn không nghe rõ câu hỏi, ví dụ câu hỏi tại thì quá khứ đơn nhưng câu trả lời lại toàn trả lời ở hiện tại đơn. Lý do không kiểm soát được câu trả lời và thói quen câu trả lời lúc nào cũng dùng thì hiện tại đơn là nguyên nhân chính gây ra lỗi này.
Chú ý dùng đúng thì (có 4 thì chính thường dùng trong speaking: “Simple Present, Past, Future, Present Perfect”, thi thoảng có thể có thêm Past Continuous, Past Perfect)
Chú ý chia đúng số ít, số nhiều và phải phát âm “s” ra.
Không có ngữ điệu
Ngữ điệu (intonation) là các cách lên, xuống giọng, nhấn nhá trong khi bạn nói. Chúng khiến cho lời nói của bạn thêm tự nhiên và lôi cuốn hơn, cũng như khiến người nghe dễ nắm được trọng tâm của câu nói (chúng ta thường nhấn mạnh, hoặc lên giọng khi nói đến những từ khóa). Kể cả khi bạn phát âm các từ rõ ràng, ngữ điệu đều đều sẽ khiến người nghe khó theo được bạn đang nói tới đâu. Hãy nhớ thay đổi ngữ điệu, âm độ, âm lượng và tốc độ khi nói để luôn giữ được sự chú tâm của người nghe vào những luận điểm quan trọng mà bạn đưa ra.
Phát âm
Những ý tưởng, luận điểm dù có hay tới đâu cũng sẽ trở nên vô dụng nếu như giám khảo không thể hiểu được những từ ngữ bạn sử dụng. Khả năng phát âm là điều cơ bản đối với giao tiếp bằng lời, vì vậy mà điểm cho kỹ năng này chiếm tới 25% tổng tiêu chí điểm cho bài thi IELTS Speaking. Trước khi tham gia thi IELTS, hãy tìm cơ hội trò chuyện cùng người từ các nước nói tiếng Anh và đề nghị họ cho nhận xét khách quan về phát âm tiếng Anh của bạn. Nếu họ gặp khó khăn trong việc nghe hiểu lời bạn nói, giám khảo cũng sẽ có thể thấy điều tương tự.
Nói quá ít hoặc quá nhiều
Nếu bạn nói quá ít, bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội thể hiện hết khả năng tiếng Anh của mình. Nếu bạn nói quá nhiều, khả năng câu trả lời của bạn bị lê thê, thiếu mạch lạc và đi xa khỏi chủ đề chính sẽ tăng thêm, chưa kể tới việc bạn có thể sẽ mắc nhiều lỗi hơn. Gợi ý chung cho bạn: 2-4 câu cho mỗi câu hỏi ở Part 1 là vừa đủ. Part 2 của bài thi Speaking đã có sẵn giới hạn thời gian, và bạn nên cố gắng nói từ 3 tới 6 câu đối với mỗi câu hỏi trong Part 3.
Nói câu “I don’t understand”
Sẽ có rất nhiều cách tốt hơn nhiều để bạn làm rõ nghĩa câu hỏi, vì vậy hãy học chúng ngay thay vì chỉ nói “Tôi không biết”! Bạn có thể đưa ra đề nghị làm rõ câu hỏi một cách trực tiếp, chẳng hạn :“Could you say that again, please?” (Bạn có thể nhắc lại câu hỏi được không?), hoặc kiểm tra xem mình có hiểu đúng câu hỏi không :”Do you mean…?” (Có phải ý bạn là…?) – điều này thể hiện ít nhất bạn vẫn phần nào hiểu câu hỏi.
Lặp lại nội dung câu hỏi
Hết sức tránh việc lặp lại nội dung đã nêu trong câu hỏi mà giám khảo đưa ra, chẳng hạn :
Câu hỏi: What are your favourite items of clothing?
Trả lời: My favourite items of clothing are jeans and T-shirts.
Tiêu chí chấm điểm của IELTS Speaking đánh giá cao những câu trả lời vận dụng các từ vựng, cấu trúc, lời văn linh hoạt. Việc có thể diễn đạt lại ý được hỏi theo một cách khác là một con đường “tắt” giúp bạn tới với mức điểm cao hơn. Ví dụ : I feel most comfortable wearing jeans and a T-shirt.
Quá lạm dụng từ nối
Việc đưa các từ nối, hay liên từ (ví dụ: however, for example, on the other hand, first, v.v. ) vào trong câu trả lời sẽ giúp cho các câu nói của chúng ta có liên kết chặt chẽ, logic hơn. Tuy nhiên, nếu mật độ các từ nối này quá dày đặc, bạn cũng có thể sẽ mất điểm. Việc cố nhồi nhét thật nhiều liên từ sẽ khiến câu trả lời của bạn nghe cứng nhắc như robot, chứ không còn độ tự nhiên – một điều quan trọng trong IELTS Speaking. Thêm vào đó, hãy lưu ý rằng có nhiều liên từ mang tính chất trang trọng và thường được dùng trong văn viết thay vì văn nói, chẳng hạn như: furthermore, moreover hay in addition. Việc đưa chúng vào trong câu trả lời sẽ khiến câu nói của bạn kém tự nhiên.
Học thuộc lòng câu trả lời
Giám khảo đủ kinh nghiệm và tinh tế để nhận ra nếu bạn đang cố bắt chước lại một câu trả lời mẫu mà bạn nhớ hoặc đã học thuộc, và dĩ nhiên họ sẽ trừ điểm của bạn. Các dấu hiệu của câu trả lời được thuộc lòng bao gồm: sử dụng ngôn ngữ “viết văn”, ngữ điệu thiếu tự nhiên, nói nhanh và đều đều như máy, hoặc cố gắng “lái” câu hỏi về những nội dung họ muốn trả lời. Lượng chủ đề có thể được hỏi trong IELTS Speaking là rất lớn và khả năng “trúng tủ” là rất ít. Vì vậy, sẽ tốt hơn nhiều nếu bạn luyện nói về thật nhiều các chủ đề đa dạng trước khi tham gia kỳ thi.
Giữ im lặng
Với những người bản ngữ, sự nhẫn nại của họ là rất thấp, vì vậy đừng để giám khảo chờ đợi câu trả lời của bạn quá lâu. Đương nhiên bạn có thể ngập ngừng một đôi giây trước khi nói, hoặc khi tạm ngưng giữa các ý tưởng, nhưng việc im lặng tới quá 5 giây trong thời gian trả lời câu hỏi của mình sẽ khiến điểm số của bạn bị ảnh hưởng không nhỏ. Luôn luôn có “mẹo” để giúp bạn tranh thủ thêm thời gian suy nghĩ cho mình: hãy trang bị một vài cách mở đầu sau để sử dụng: “That’s a tough question”, “Let me see”, “Let me think…”, “In my opinion”, “As far as I am concerned”.
Linh tin chắc với bài viết này, các bạn sẽ tránh được các lỗi sai gây mất điểm khi bước phòng thi thôi. Ngoài bài viết về các lỗi sai ngày hôm nay ra, các bạn còn có thể tham khảo thêm các tips cho IELTS Speaking band 6 và 7 nếu muốn band score đạt được như mục tiêu nhé!
Chúc các bạn học thật tốt và thành công nhé!
